In de loop van de tijd veranderd bijna alles en wordt het oude meestal afgedankt. Toch hoor je vaak gezegd worden: “Vroeger was alles beter”. Is het dan wel handig om zaken die wij in het verleden deden in het heden af te serveren?

In het ‘oude’ Japan werd door samoerai regelmatig seppuke (zelfmoord d.m.v. het zelf opensnijden van de buik Harakiri) gepleegd. Naast de samoerai die seppuku pleegde was de kaishakunin als belangrijkste persoon aanwezig tijdens de ceremonie. Om eerverlies te voorkomen moest de pijn stoïcijns verdragen worden. De kaishakunin was verantwoordelijk voor het toebrengen van de genadeslag en voorkwam op die manier een lange pijnlijke doodsstrijd met verlies van eer als gevolg. Bij de ‘genadeslag’ werd de samoerai door één slag met een katana gedood.

Het is logisch dat wij tegenwoordig mensen niet meer met een katana in één klap het hoofd van de romp slaan. Figuurlijk gebeurt het echter nog regelmatig. Door niet duidelijk, open en eerlijk te zijn maken wij het de ander soms veel moeilijker dan nodig. Het brengen van een lastige of pijnlijke boodschap doen we bijvoorbeeld zo voorzichtig mogelijk, omdat we bang zijn voor de emoties van de ander, dat de boodschap niet in één keer helder is. We moeten de boodschap dan opnieuw brengen, steeds iets harder, totdat het duidelijk is. We gebruiken meer dan één slag en hiermee doen we de ander meer ‘geweld’ aan dan strikt noodzakelijk.

Op dit moment is er een enorme verandering gaande. Dat hoor je goed in de woorden ‘het nieuwe normaal’. Geen handen schudden is ‘het nieuwe normaal’. De 1,5 meter afstand maatschappij is ‘het nieuwe normaal’. Vanuit het zo min mogelijk overbrengen van ziektekiemen een heel logisch standpunt. Bekijk je het alleen vanuit dit standpunt, wordt er al snel voorbij gegaan aan waarom we ooit handen zijn gaan schudden.

Het elkaar de hand geven wordt al duizenden jaren gedaan. Zo liet men vroeger, door elkaar de hand te geven, zien dat er geen wapens in de hand of mouw verborgen waren. Het hand geven is tevens een uiting van respect, het laat zien dat je gelijkwaardig bent. Daarnaast werd in een studie uit 2015 ontdekt dat veel mensen, na een hand te hebben gegeven, onbewust aan de hand roken. Hierdoor zou men ook op basis van geur een indruk kunnen krijgen de ander. (bron: National Geographic).

Als het afstand houden en elkaar geen hand geven het nieuwe normaal wordt, verdwijnt dan ook de essentie van het hand geven of kunnen we het een andere vorm geven?

Wellicht liggen er mogelijkheden in de begroetingsrituelen van de Japanners ofwel het buigen. De Japanse buiging wordt gebruikt als begroeting, als afscheid, het is een manier om spijt te betuigen, respect te tonen of als verontschuldiging en het is ook een manier om gewoon ´hallo´ te zeggen.

Het soort buiging is afhankelijk van de mate van respect die moet worden getoond. Hoe dieper de buiging, des te groter het respect. Bij de staande buigingen wordt meestal een onderscheid gemaakt tussen vijf soorten. Behalve de eerste moeten alle worden verricht vanuit de heupen, dat wil zeggen met rechte rug :

1: de informele hoofdknik, 5º buiging, voor vrienden en personen lager in rang
2: een 15º buiging (´eshaku´) voor een iets formelere begroeting naar bekenden
3: een 30º buiging (´keirei´) om respect te tonen aan onbekenden en hoger geplaatsten
4: een 45º buiging (´saikeirei´) om groot respect of spijt te tonen
5: een 90º buiging, of knielen met het voorhoofd op de grond, zie je in de dagelijkse begroetingen nauwelijks meer. Bij de krijgskunst Aikido wordt deze tijdens de les nog wel gebruikt

(Bron:  Kokorodo Nederland)

Moeten we dan nu, in plaats van handen geven, met z’n allen gaan buigen naar elkaar? Ik weet het niet. Als de nieuwe vorm de respectvolle essentie van zowel de westerse als oosterse manier van begroeten in zich heeft, komt er, door het behouden van de waardevolle traditie vanuit deze klassieke stijlen wellicht een betere nieuwe vorm voort.

Overdenking

Welke zaken uit het ‘oude’ zou jij willen behouden en welke (nieuwe) vorm kan jij er aan geven?

Hou ons op de hoogte!